Impact volwasseneneducatie op dagelijks leven en arbeidsmarktpositie
Volwassenen hebben verschillende redenen om (weer) te gaan leren. Het PIAAC onderzoek (OECD, 2012) geeft aan dat het leren van volwassenen kan plaatsvinden in de contexten werk, leven en leren. De context leven behelst leren in het kader van de volgende thema’s: thuis en familie, gezondheid en veiligheid, betalingsverkeer, ontspanning en recreatie en samenleving en burgerschap. In feite houdt dat in dat mensen leren om hun kinderen beter te kunnen opvoeden, een gezonder leven te kunnen leiden, hun bankzaken beter te kunnen regelen, leren deel te nemen aan bijvoorbeeld sportactiviteiten- en wijkactiviteiten of leren om te gaan met de buren. Onderzoek laat zien, dat met leren voor kwetsbare volwassenen concrete resultaten worden bereikt. Uit diverse onderzoeken blijkt namelijk, dat in diverse regio’s door inzet van volwasseneneducatie 60% tot 80% van de deelnemers een betere taalbeheersing krijgt en 40% tot 60% een betere plek in de samenleving krijgt (De Greef et al., 2012; De Greef en Poppelaars, 2017). Naast het verkrijgen van een betere plek in de samenleving kan iemand ook een betere plek op de arbeidsmarkt krijgen. Volwassenen kunnen na deelname aan een leertraject een stage gaan lopen, beter gaan functioneren in een betaalde baan (met begeleiding), werk gaan zoeken of vrijwilligerswerk gaan doen (als eerste opstap naar de arbeidsmarkt). Onderzoek van De Greef (2012a, 2012b, 2012c, 2012d) laat zien, dat bij circa 20% tot 30% van de deelnemers na het volgen van een leertraject een betere arbeidsmarktontwikkeling gerealiseerd wordt.
Landelijke monitor
In de verschillende arbeidsmarktregio’s in Nederland worden educatieve trajecten voor “kwetsbare volwassenen” verzorgd. Deze scholing heeft tot doel om mensen een betere plek in de samenleving te geven. Voor een optimale samenwerking tussen gemeenten, taalinstellingen en andere opdrachtnemers zou de outcome van deze trajecten inzichtelijk moeten kunnen zijn. Ook om in de toekomst goede resultaat- en samenwerkingsafspraken te kunnen maken. Centrale vraag is wat de impact van deze trajecten per gemeente en/of regio is op de andere levensdomeinen, of de impact duurzaam is en wat de cruciale elementen van de leeromgeving zijn, waardoor de deelnemers een betere plek in de samenleving krijgen. In een aantal gemeenten en/of regio’s in Nederland is een monitoring opgezet, waarmee de impact van de leertrajecten voor volwassenen in kaart wordt gebracht (zowel formeel als non-formeel). Hierbij staan de volgende 3 onderzoeksvragen centraal:
- Welke impact heeft een leertraject voor volwassenen op de verschillende levensdomeinen (waaronder arbeid, zorg, financiën, enzovoorts)?
- Is de ervaren impact van de deelnemers duurzaam?
- Welke onderdelen van de leeromgeving zijn van invloed op het behaalde leerresultaat?